Historische thema’s

jutter terschelling

Op deze pagina kunt u artikelen uit voorgaande SML themanummers terug kijken.

terug

Bergingen. Gezonken schatten. Baggeren. De inhoud van de grijpers wordt op het dek uitgestort en zorgvuldig gezeefd en uitgezocht. Zit er goud bij van de Lutine? Nederland, 1924.

De ‘Lutine’ – een kort overzicht van 200 jaar jacht naar schatten.

Inmiddels meer dan 200 jaar geleden ging het beroemde Engelse oorlogsschip ‘Lutine’ ten onder in de Terschellinger gronden. De ‘Lutine’ werd in 1779 te Toulon te water gelaten als het Franse fregat ‘La Lutine’ (= kwelduivel). Het schip was toen uitgerust met 26 kanonnen. lees verder

French Frigate Lutine, launched in 1779, captured by the Royal Navy, recommissioned as HMS Lutine, and lost in 1799.

De eerste pogingen tot berging van het Lutine-goud

October 1799 is onze datum van uitgang. Toen verliet de Lutine de haven van Yarmouth in Engeland, met een rijke lading aan goud en zilver in staven en munten. Het was een gevaarvolle reis, want het was oorlog. De tweede coalitieoorlog tegen Frankrijk was in vollen gang: lees verder

Jan van Geuns, fabrikant van veerkrachtige gom.

In 1835 vertrokken in opdracht van de Nederlandse Marine, de LTZ 2e klasse Olke A. Uhlenbeck en de heer A. Lipkens, adviseur voor zaken van werktuigbouwkunde bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, naar Engeland. Ze moesten zich op de hoogte stellen van de daar lees verder

Lutine-post uit zee opgevist

In het nummer van 28 februari 1979 kon in dit dagblad melding worden gemaakt van een opzienbarende vondst van de Britse postzegelverzamelaar mr. L. N. Williams te Londen, namelijk het ontdekken van correspondentie uit het wrak van het op 9 oktober 1799 benoorden lees verder

Willem Hendrik Ter Meulen en zijn ‘zandduiker’

Willem Hendrik Ter Meulen werd in 1830 geboren als zoon van een fabrikant in loodwit en azijn. In 1859 maakte hij op Terschelling kennis met ir.  Taurel, die toen net een zeer succesvolle berging van een deel der ‘Lutine-schatten’ achter de rug had. Hij had een toestel uitgevonden dat lees verder

Memoires van Tj. Stobbe over de Lutine (1799)

1859 Mijn vader, smid te Terschelling, werkte voor de toenmalige bergingsmaatschappij ‘Taurel’. Deze gebruikte voor de berging een Scheveningse bom en een duikerklok. Als duiker fungeerde Gerrit Wijker van Egmond aan Zee. lees verder

Memories van den duiker Jan van Drimmelen.

Na de memories te hebben gelezen van den heer Tj. Stobbe, bankwerker te Rotterdam, ben ik bereid om ook mijn bevindingen mede te deelen. Ten eerste moet ik zeggen dat de memories van den heer Tj. Stobbe juist zijn. Het was in het najaar 1886 dat ik werd ontboden om als duiker op de ‘Lutine’ naar Terschelling te gaan. lees verder

Volkert Doeksen en de Lutine

Van mevrouw Nienke Doeksen kregen we inzage in het logboek dat haar man Volkert bijhield tijdens werkzaamheden op en bij de Lutine in de jaren 1934 en 1935 met de schelpenzuiger de Volharding van rederij Doeksen, in samenwerking met de Texel van rederij Dros. lees verder

De Lutineprijs

Een van de vele zaken die naar de Lutine genoemd zijn is de Lutineprijs, de prijs die de Gemeente Terschelling in 1970 heeft ingesteld voor publicaties over of verband houdend met Terschelling. In dit Lutinejaar grijpen wij de gelegenheid aan om alle prijswinnaars van de afgelopen jaren weer eens op een rijtje te zetten, ook omdat vele medewerkers van ‘Schylge myn Lântse’ hiertoe behoorden.

1970 – toegekend  aan C. Roggen, Amsterdam; artikelen in ‘de Miedbringer’ over ‘Borrebjeer’

1971 – kwam niet in aanmerking, daar het een 2-jaarlijkse prijs was. In 1973 is dat een 1-jaarlijkse prijs geworden

1972 – toegekend aan Gerrit Smit, Groningen; proefschrift ‘De agrarisch-maritieme structuur van Terschelling omstreeks het midden van de 19e eeuw’

1973 – toegekend aan Jo Smit, Terschelling; boekwerk ‘Terschellinger getij’

1974 – toegekend aan P. Dekker, Schipluiden; werk inzake de oude walvisvaart, in het bijzonder voor zover het betrekking heeft op Terschelling

1975 – toegekend aan G.J.M. Visser, Terschelling; werk ‘Chemische samenstelling flora en fauna van binnendijks water op Terschelling, speciaal met betrekking tot duinplassen’

1976 – toegekend aan Tineke Steenmeijer-Wielinga, Oosterwolde; boekwerk ‘Ds J.S. Bakker en het Westerschellingers’

1977 – toegekend aan G. Elzinga, Leeuwarden; artikel ‘Vijf kerken op het Strieper kerkhof’ in het boekje ‘Terschelling…’t Striper Wyfke’

1978 – toegekend aan D. Bos, Alkmaar; bijdragen in ‘Cornelis Douwes’ en ‘de Miedbringer’  in de jaren 1975-1978, met de nadruk op de verhandeling omtrent de oude Oostzeehandel van de Terschellingers

1979 – toegekend aan Jan A. Deodatus, Hoorn, Terschelling; boekwerk ‘Terschelling…stoeppalen, belicht in samenhang met die, die elders in Friesland voorkomen’

1980 – toegekend aan M. Schroor, Leeuwarden; scriptie ‘Welvaart bij de vleet’, Terschelling en haar ruimtelijke relaties met de kust- en haringvisserijen der zuidelijke Noordzee van 1860 tot 1920

1981 – geweigerd door bekroonde. Niet verleend aan een ander

1982 – toegekend aan L.C. Zonneveld, Eindhoven; artikelen over de luidklokken van Terschelling in het tijdschrift ‘Schylge myn Lântse’ 1980 en 1981

1983 – toegekend aan A.J. Zwaal, Amsterdam; publicaties vanaf 1978 tot 1983 in de tijdschriften ‘Schylge myn Lântse’, ‘de Miedbringer’ en ‘ Cornelis Douwes’

1984 – toegekend aan mevr. C.H.M. van Noord-Bos, Heiloo; boekwerk ‘De Nordewyn is altyd kôd’

1985 – niet uitgereikt

1986 – toegekend aan mevr. C.C. Florschütz; verslag van doctoraal onderzoek over de Vaccinium macrocarpon ait (cranberry)

1987 – niet uitgereikt

1988 – toegekend aan mevr. N. Peeters-Stobbe; doctoraalscriptie ‘De zeevaartschool en haar leerlingen 1875-1925’

1989 – toegekend aan Iem Smit, Terschelling; publicaties o.a. in ‘Op ‘e Riid’, ‘de Miedbringer’, ‘Cornelis Douwes’, ‘Schylge myn Lântse’

1990 – niet uitgereikt

1991 – niet uitgereikt

1992 – redactie van ‘Schylge myn Lântse’, voor het uitbrengen van het gelijknamige tijdschrift

1993 – toegekend aan Cor Swart sr., Terschelling; foto’s van en over Terschelling op cultuur-historisch gebied

1994 – toegekend aan P.J. Zumkehr, Terschelling; boekwerk ‘Dagvlinders van Terschelling’

1995 – niet uitgereikt

1996 – toegekend aan P. van Leunen, Terschelling; op grond van geschreven hoofdstukken in het boek ‘400 jaar Willem Barentsz’ en de redactionele medewerking hierin

1997 – toegekend aan B. Boomstra, Terschelling; boekwerk ‘Brandaris tot waarschouwinghe voor de Seeman’ en lespakket ‘Willem Barents de Terschellinger ontdekkingsreiziger’

1998 – toegekend aan W.W.J. Boot, Opperdoes; boekwerk ‘Schepen, Schelpen, Schuitengat’

1999 – toegekend aan G.de Weerdt & B.Huiskes; boekwerk “De Lutine 1799 – 1999. De raadselachtige ondergang van een schip vol goud”.

2000 – toegekend aan P.Lautenbach / Terschelling; medewerking aan diverse publicaties zoals IJs en wederdienende, 100 jaar ijsclub Noordpool, Reisgids Voor Terschelling, Guzjen, sleepboot Holland, Haal op Gelijk, HT-race en diverse artikelen in de Sjouw

2001 – niet uitgereikt

2002 – toegekend aan Johan van der Wal / Harlingen; boekwerk “Zij zijn niet waarlijk dood…”. Terschellinger zeelieden in de Tweede Wereldoorlog.

2003 – toegekend aan Jan Berghuis /Terschelling; bijdrage aan boek Hecht en Sterk. De bewerkte memoires van kapitein Jan Lassche. (in samenhang met Piet van Leunen)

2004  – niet uitgereikt

2005  – toegekend aan Teunis Schol/Terschelling; grote inzet en talrijke activiteiten op het terrein van de geschiedenis en cultuur van Terschelling, alsmede diverse publicaties in boekvorm.

2006 –  niet uitgereikt

2007 – toegekend aan  Arjen Kok/Mantgum; boekwerk “Aastermiede & Wachthuusplak”: Veldnamen op Terschelling in duin en polder.

2008  –  toegekend aan Renske Gorter en Anne Zorgdrager /Terschelling; boekwerk “Boeren in Beeld” Portret van agrarisch Terschelling.

2009 – niet uitgereikt

2010 – toegekend aan Gerrit Bart Volgers/Terschelling; boekwerken “Terschelling in vliegervlucht” en “Terschelling, kunst en vliegwerk”

2011 – niet uitgereikt

2012 – niet uitgereikt

2013 – Ineke Noordhoff: Grazen in stuivende duinen.