Zeevaarders van de Wadden

Van ons redactielid Flip Tocila kreeg het bestuur de tip dat Anne Doedens zijn boek, dat hij voor een groot deel samen met de helaas te vroeg overleden Jan Houter heeft samengesteld, in 2022 zou worden uitgebracht. Daarbij heeft Anne aangegeven graag naar Terschelling te willen komen om, ook ter ere van Jan, daarover te komen vertellen. Dat heeft geleid tot een afspraak met Anne, zet het alvast in je agenda.

Dinsdagavond 8 november 2022. Aanvang 20.00 uur, De Kraak, West Terschelling

Jan Houter en Anne Doedens op De Geus, 2018, collectie Anne Doedens (NTR).

Anne heeft ons als vooraankondiging van zijn lezing het volgende stukje gestuurd.

Zeevaarders van de Wadden. Jan Houter en Terschelling

Boven: Walvisvangst in de Poolzee, Abraham Storck (1654-1708). Collectie Rijksmuseum Amsterdam.

Op 1 februari 2022 overleed mijn kompaan en maatje Jan Houter, Jan van Vlieland. Een groot verlies. Promotor van de Wadden, zijn eiland en de geschiedenis van de eilanden. Ik vroeg Jan een maand eerder, omdat hij wist dat het einde naderde, wat hij nog graag wilde doen. Zijn wens was nog samen met mij het laatste boek uitgeven. Het werk daaraan was toen al aardig onderweg en de uitgever zou een paar maanden later het manuscript ontvangen om het uit te brengen. Het mocht niet zo zijn: Jan maakte het niet meer mee. 

Jan Houter in 2021, collectie Anne Doedens.

Jan Houter had veel met Terschelling, waar hij onder meer in Frans Schot een trouwe vriend had. Terschelling komt dan ook veel voor in dat laatste boek dat zal verschijnen in oktober 2022: Zeevaarders van de Gouden Eeuw (vooral van de Wadden). Het is, gelet op Jans liefde voor zijn Vlieland en de nauwe relatie die hij met Terschelling onderhield, dan ook niet vreemd dat men er Terschelling en Vlieland veelvuldig in tegenkomt, ieder veel meer dan 100 keer, evenals vele tientallen zeevaarders van deze eilanden in de Gouden Eeuw. In het boek vindt men getuigenissen en verslagen (vaak uit notariële archieven) waarin schippers en hun bemanningen van de Waddeneilanden aan het woord komen. Ze voeren naar de Oostzee, de Middellandse Zee, ter walvisvaart, naar het Hoge Noorden, naar IJsland en Rusland, met VOC-schepen naar de Oost; ze waren loods, kok of kapitein. Werden soms slaaf gemaakt, lieten familie achter. Hoe zag hun leven eruit?

Het boek wordt op 29 oktober 2022 aan mw. Erna Houter, de Vlielander CHV, het Tromp’s Huys en burgemeester Michiel Schrier aangeboden. Tien dagen later, 8 november, volgt een lezing op uitnodiging van Schylge myn Lântse op Terschelling. Ik ga in op het leven van Jan Houter, het boek en zeevaarders van Terschelling in de Gouden Eeuw, een eiland waar ook ik graag kom en waar Jan Houter en ondergetekende gebruik mochten maken van de expertise en hulp van Frans Schot, Gea van Essen, Flip Tocila, Richard van der Veen, Nico Brinck en vele anderen.

Anne Doedens